Zaborrak biltzeko jardunaldia Geoparkeko kostaldean, itsas inguruneko inpaktua ikertzen laguntzeko

• AZTIko zientzialariek zuzendutako boluntario talde batek, Geoparkearekin elkarlanean, Sakonetako hondartza garbitzen eta Deba-Zumaia biotopoko plastikoen laginketan parte hartuko du gaur larunbata, urriak 1.
• Ekimena «La España Azul» espedizioaren barruan kokatzen da, itsas zaborrek ingurumenean duten eraginaz herritarrak kontzientziatzea helburu duen zeharkaldi zientifiko eta dibulgatzailea, eta AZTI  zentro teknologikoaren laguntza zientifikoa duena.

Deba, 2022ko Urriaren 1a– AZTI zentro teknologikoak, Euskal Kostaldeko Geoparkearen (Geoparkea) laguntzarekin, boluntario talde bat bilduko du gaur, larunbata, urriaren 1ean, 13:00etatik aurrera, Deba-Zumaiako biotopo babestuan dagoen Sakoneta hondartzan (Gipuzkoa), itsas zaborren laginak biltzeko. Ondoren, “España Azul” espedizioaren baitan aztertuko dira.

AZTIko zientifikoek biotopoaren laginketaren eta hondartzaren garbiketaren buru dira eta inguruan dauden makro zaborren datuak erregistratu eta mikroplastikoen laginak bilduko dira, beste ingurumen-aldagai batzuez gain.

Ekimenak itsasoen eta itsas ekosistemen kontserbazioari buruzko kontzientziazio handiagoa sortu nahi du herritarren artean, eta, AZTIk eta Geoparkeak Sakonetako hondartzan gidatutako ekintzaren kasuan, biotopoak euskal lurralderako suposatzen duen ondare geologiko eta naturalaz ere bai.

“Ezaugarri bereziak eta paisaia-balio aparta dituenez, funtsezkoa da Deba-Zumaiako biotopoaren ingurumen-babesa; izan ere, leku horretara iristea zaila da, itsas korronteek bultzatuta iristen baitira itsas zaborrak, eta, besteak beste, marearteko ekosistemen biodibertsitatean inpaktu handiak eragiten dituzte”, azpimarratu du Gonzalo Torre Geoparkeako Ingurumen arduradunak.

Plastikorik gabeko ozeano baterantz

Sakonetako hondartzako hondakinen bilketa eta ondorengo laginen analisia AZTI zentro teknologikoak Nacho Dean abenturazaleak sustatutako «España Azul» ekimenean parte hartzearen barruan sartzen dira. Nacho Dean abenturazaleak Espainia eta Portugalgo kostaldeak zeharkatuko ditu 2023ko ekainera arte, herritarrak itsasoko zaborren ingurumen-inpaktuaz kontzientziatzeko eta plastikorik gabeko ozeano baterantz aurrera egiteko.

Zehazki, AZTIk, Euskadiko kostaldeak ondo ezagutzen dituenez, euskal itsasertzeko laginketa-guneak zehazten lagundu du; izan ere, 2016. urteaz geroztik, itsas zaborren problematika aztertzen eta hainbat eragileri arazo horri aurre egiten laguntzeko irtenbideak garatzen aktiboki lan egiten du: industriatik edo administrazio publikoetatik hasi eta herritarrenganaino.

“EAEko kostaldean itsas zabor flotatzaileak duen portaera konplexua eta aldakorra da. Asko dira garraioan, metaketan eta sakabanaketan eragina duten prozesu fisikoak, eta, gainera, oso aldakorrak dira geltokiaren eta kokapenaren arabera”, azaldu du Oihane Cabezasek, AZTIko itsas zaborretan adituak.

Deba-Zumaia biotopoa bezalako balio ekologiko handiko eremuen kasuan, zentro teknologikoak egin berri dituen ikerketen arabera, udaberrian eta udan Euskadiko kostaldeko uretan errenkada itxurako makro zabor-agregazioek eragina izan dezakete mota horretako ekosistemetan.

Gainera, haizea eta zaborren tamaina bezalako faktoreek ere berebiziko garrantzia dute Euskadiko kostaldean pilatzeko orduan; izan ere, Bizkaiko golkoko uretan askatzen diren zabor handienak azkarrago eta kantitate handiagoan iristen dira inguruko hareatzetara, itsas jardueren ondorioz, hala nola arrantzaren edo itsas garraioaren ondorioz.

Oihane Cabezasek ondorioztatu duenez, “itsas zaborra prebenitzera eta arintzera bideratutako etorkizuneko ekintza zientifikoak eta politikoak ezartzeko ezinbestekoak dira La España Azul esparruan egingo diren laginketa-jardueren bidez itsas zaborren ugaritasunak eta tipologiak hobeto ezagutzea”.