SUMIDEROS

Testuingurua

Plastikoek eragindako kutsadura gero eta mehatxu handiagoa da ozeanoentzat, eta, horren ondorioz, Europako eta tokiko politikek premiaz heldu diote itsasoko zaborren arazoari. Politika horien helburua prebentzio- eta arintze-irtenbideak garatzea da, inpaktua minimizatzeko. Itsas hondoek, hondakinak metatzeko eremu bihurtu direnez, hainbat ekimen eragin dituzte, hala nola Zaborraren Arrantza Pasiboa, arrantza-sektoreak sustatua, zabor horien ugaritasuna eta tipologia ezagutzeko aukera ematen duena, Europako Itsas Estrategiaren Esparru Zuzentaraua betez.

Hala ere, hondakinen kopuruari eta tipologiari buruzko ezagutza mugatua da oraindik, eta esperientzia gutxi izan ditu aurretik, hala nola ITSASTEKA proiektua (2012). Proiektu berri honek arraste-ontzi komertzialak inplikatu nahi ditu hondakinen eta mikroplastikoen ugaritasuna mapatzeko, Emodnet bezalako Europako informazio-baseetan laguntzeko funtsezko datuak sortuz eta EBk Euskal Autonomia Erkidegotik dituen ingurumen-zuzentarauak betez.

Helburuak

Proiektuaren helburu nagusia hondoko zaborren eta mikroplastikoen ugaritasunari eta tipologiari buruzko ezagutza sakontzea da, bai itsasertzeko arraste-ontzietako ohiko arrantza-eremuen barruan, bai kanpoan, baita horien banaketa espaziala ere, hondoko eta itsas azaleko zaborren ugaritasunaren mapak definitu ahal izateko. Horretarako, kanpaina zientifiko bat egingo da arrantza-ontzi komertzial batean.

Proiektuaren helburu zehatzak honako hauek dira:

• Euskal itsasertzeko hondoko eta azalerako zaborren ugaritasuna eta tipologia definitzea.
• Ibai nagusien bokaleetan (3 bokale) ibaiek duten eragina aztertzea.
• Hondoko zaborrak metatzeko eremuak eta euskal itsasertzeko itsasoko uraren azaleko laminako metatze-eremuak zehaztea.
• Arrantza-jardueraren eta hondoko zaborren presentzia eta ugaritasunaren arteko lotura aztertzea.
• Zabor-arrantza pasiboan inplikatu ahal izateko, arraste-flotak hondakinak kudeatzeko izan beharko lituzkeen beharrak definitzea.

Aldi berean, protokoloak garatuko dira arraste-ontziek nahi gabe bildutako itsas zaborra (“zabor-arrantza pasiboa”) sistematikoki monitorizatu ahal izateko, arrantza-jarduerari eragin ez diezaion.

Espero diren emaitzak

1. Itsas zaborretan oinarritutako kanpaina zientifikoa, euskal uretan egina
2. Hondoko zaborrak eta mikroplastikoak:
   • Itsasoko zaborren eta hondoko mikroplastikoen ugaritasuna eta kontzentrazioa, zabor motaren arabera (itemak/km2 eta kg/km2).
   • Mapak, kantitatearen banaketa eta tipologia erakutsiz.
   • Hustubideei lotutako arrain-komunitateak.
   • Zaborra pilatzeko joera handiagoa duten eremuak/habitatak definitzea.
3. Zaborrak eta mikroplastikoak gainazalean eta ur-zutabean:
   • Itsasoko zaborren eta mikroplastikoen ugaritasuna eta kontzentrazioa gainazalean (itemak/km2 eta kg/km2).
   • Mapak, kantitatearen banaketa eta tipologia erakutsiz.
   • Zaborra pilatzeko joera handiagoa duten eremuen definizioa.
4. EMODNETerako eta Europako Itsas Estrategiaren Esparru Zuzentarauari jakinarazteko prestatutako datuak.