Patudoak Bizkaiko golkoarekiko duen fideltasunaren lehen ebidentzia zientifikoa

• AZTIren marka batekin monitorizatutako ale baten birkapturak datu argitaragabeak eskaintzen ditu espezie honen banaketari buruz.
• Aurkikuntza honek arrantza-lekuen kontserbazioa eta kudeaketa iraunkorra sustatzeko kirol-arrantzaleen eta ikerketa-zentroen arteko lankidetzaren garrantzia azpimarratzen du.

Pasaia, 2024ko azaroaren 6a – Duela gutxi Bizkaiko golkoan birkapturatutako patudo batek espezie honen portaerari buruzko datu esanguratsuak eskaini ditu. Balio gastronomiko handiko espeziea izan arren, oso gutxi aztertu izan da eskualdean.

Imanol Ansa kirol-arrantzale hondarribiarrak markatu zuen alea 2023ko uztailaren 30ean, Arraindenok elkarteak AZTIrekin lankidetzan antolatutako kirol-arrantzako jardunaldi batean. Ia urtebete geroago, 2024ko ekainaren 30ean, San Fermin Berria arrantza-ontziak arrain bera berriro harrapatu zuen, Suanceseko (Kantabria) kostaldetik 26 miliatara eta markatze-puntutik 185 kilometro mendebaldera. Une horretan, arraina 9 cm handitu zen, eta bere pisua 4 kg igo zen, 10,5 kg-ra iritsiz.

Aurkikuntza honek agerian uzten du patudoak gure itsasoarekiko duen “fideltasuna”, eta iradokitzen du espezie hau, iparraldeko hegaluzea eta atungorriaren antzera, urtero itzul daitekeela edo gure uretan etengabe bizi litekeela.

Kirol-arrantzaren eta zientziaren arteko lankidetza

Aurkikuntza hau “markatze eta askatze” programari esker gauzatu da, AZTI buru duena eta Eusko Jaurlaritzaren laguntzarekin gauzatzen dena. Ekimen honi esker, kirol-arrantzaleek ikerketa zientifikoan lagundu dezakete, espageti motako markak erabiliz, tunidoen hazkundea eta mugimenduen jarraipena egiteko teknologia erraz baten bitartez. Datu horiek funtsezkoak dira migrazio-ereduak hobeto ulertzeko.

“Birkaptura bakoitzak leiho bat irekitzen du migrazio-patroiei, hazkundeari eta ohikoak ez diren patudoa bezalako espezieen elikadura-ohiturei buruz gehiago jakiteko. Datu horiek tunidoen kudeaketa eta kontserbazioa hobetzea ahalbidetzen dute, arrantzategien iraunkortasuna sustatuz”, azaldu du Iñigo Onandia AZTIko ikertzaile eta tunidoen markaketan adituak.

Patudoari buruz

Patudoa (Thunnus obesus) mundu osoko ur beroetan bizi den espezie tropikala da. 150 kg-raino irits daitekeen arren, Bizkaiko golkoan gehienbat 10 eta 30 kg arteko ale gazteak harrapatzen dira. Bere populazioa apur bat gehiegi ustiatuta badago ere, egungo ebaluazio zientifikoek ez dute gehiegizko arrantzaren arriskuan ikusten.

AZTIk Bizkaiko golkoan patudoaren migrazioari eta portaerari buruz emandako datu berriek teoria bat indartzen dute: udan zenbait tunido-espezietako gazteak gure uretara itzultzen dira, atun gorria eta hegaluzea bezalako espezieen antzeko patroiei jarraituz, antxoa bezalako harrapakin ugariak erakarrita. Horrek azpimarratzen du markatze-jardunaldiekin jarraitzea garrantzitsua dela, Euskal Autonomia Erkidegoko ekonomian funtsezkoak diren espezieei buruzko ezagutza hobetzeko.