Ikerketa zientifikoa Indiako Ozeanoan atunaren arrantzaren iraunkortasuna bermatzeko

• AZTI zentro teknologikoa Europar Batasunak eta Indian Ocean Tuna Commission (IOTC) erakundeak finantzatutako nazioarteko ekimen baten buru da. Ekimen horren bidez, Indiako Ozeanoan kokatutako atun tropikalen lagin biologikoak hartzeko plan bat garatu eta aplikatzen da.
• Bildutako datuek espezie horren produktibitate-maila zein den jakiteko balioko dute. Parametro hori funtsezkoa da arrantza-tokien antolamendu jasangarriko planak garatzeko.
• Azterketak ezpata-arraina edo tintoleta bezalako beste itsas animalia batzuen adina, hazkuntza eta ugalketa ere hartuko ditu kontuan.

Pasaia, 2020ko abenduaren 15a.- Atuna kalitate handiko proteina-iturria da, eta funtsezkoa da giza elikadurarako; beraz, ezinbestekoa da espeziearen babesa bermatzea. Hori lortzeko, funtsezkoa da atun-industriari irtenbideak eskaintzea, hala nola arrantza modu eraginkorrean antolatzea, ekosistemak babesteko eta jasangarritasunerako tresnak emateko.

Agertoki honetan, AZTI zentro teknologikoa nazioarteko ekimen baten buru da, Europar Batasunak eta Indian Ocean Tuna Commission (IOTC) delakoak finantzatua, Indiako Ozeanoko atun tropikalen lagin biologikoak hartzeko plan bat garatu eta aplikatzean datzana.

“Otolitoen, gonaden eta atunen gorputzeko beste atal batzuen laginak biltzeko plan bat egingo dugu, gero horiek aztertu eta aurreko ikerketetan jasotako laginekin konbinatzeko”, azaldu du Gorka Merino AZTIko tunidoen arrantzaren kudeaketan adituak.

Lagin horiek aztertu ondoren, atunen adinari, hazkundeari eta ugalketari buruzko kalkuluak egingo dira, baina baita ezpata-arraina edo tintoletak bezalako beste itsas animalia batzuenak ere.

Azterlanean ateratako ondorioak Indiako Ozeanoko Atunaren Batzordeari emango zaizkio, populazio horien produktibitate-mailen ikuspegia eskaintzeko. Hau funtsezko parametroa da arrantza-tokien antolamendu jasangarrirako planak garatu ahal izateko.

“Arrainen hazkundeari buruzko datuek, ugalketari eta hilkortasunari buruzko informazioari gehituta, populazioen produktibitatea zehazten dute. Informazio hori funtsezkoa da arrantza modu eraginkorrean antolatzeko, atunaren iraunkortasunari laguntzeko”, gaineratu du ikertzaileak.

Berebiziko garrantzia duen arrantza lekua

Indiako Ozeanoa arrantza gune garrantzitsua da atunera arrantzaren iraunkortasunerako. Ez bakarrik urteko arrantza-bolumenagatik, baita bere uretan normalean harrapatzen diren hiru tunido-espezie baliotsu daudelako ere: atun moja, hegal-horia edo yellowfin, eta marraduna.

Atun espezie tropikalen urteko arrantzari buruzko estatistikek argi uzten dute zein den arrantza lekuaren garrantzia. 2017an jasotako azken datuen arabera, Ozeano Atlantikoan, Ozeano Barean eta Indiako Ozeanoan Espainiako arrantza-ontziek urtero upategietara eramaten zituzten 249.714 tonatik, % 55 Indiako Ozeanoan arrantzatu da: guztira 136.991 tona.

Arrantza-zifra horiek datu ekonomikoetan ere badute islara: Espainiako flota osatzen duten 70 ontzik 891 milioi euroko diru-sarrerak sortzen dituzte, horietatik 400 Indiako Ozeanotik datoz, guztira 23 zama ontzi arrantzatzen dituzte eta 1.266 lanpostu sortzen dira.
“Zenbakiak mahai gainean jarrita, eta espezieak harrapatzeko bestelako arrantza lekurik ez dagoela jakinda, oso garrantzitsua da sektorearen iraunkortasuna bermatuko duten irtenbideak aurkitzea”, esan du AZTIko adituak.

Gainera, horizontean planteatzen diren kalkuluen arabera, datozen 30 urteetan munduko arrain-kontsumoa laukoiztu egingo da, eta eskaria asetzea zaila izango da, itsasoko baliabide natural gehienak gehieneko errendimendu jasangarrian baitaude.

“Datu zientifikoetan oinarritutako aholkularitza, alderdi interesdunen inplikazioa, atun industriarena, eta eskualdeen arteko lankidetza ezinbestekoak dira arrantza-baliabideak eta -ekosistemak babestu eta kontserbatzeko “, gaineratu du Merinok.

Proiektuak munduko hainbat tokitako teknologia-zentroen eta erakundeen parte-hartzea du, atun-gune produktiboenetarako sarbidea bermatzeko. Hain zuzen ere, CSIRO (Australia), IRD (Frantzia) eta ISSF (Estatu Batuak) ikerketa-zentroek eta RITF (Indonesia), WWF Pakistan (Pakistan), SFA (Seychelles) eta MMRI (Maldivas) eskualde-erakundeek parte hartuko dute ekimenean.