Bizkaiko golkoko itsas zaborren ezagutzan azken aurrerapenak

• AZTI zentro teknologikoa Bizkaiko golkoko uretan plastikoen banaketa espaziala zehazteko ikerketa baten buru izan da, horrela arazo global honetarako konponbideak bilatzen laguntzeko.

2022ko urriaren 13a– Plastikoak, beste itsas zaborren artean, Europar Batasunak eta beste erakunde batzuek ozeanoentzako mehatxu nagusitzat jotzen dituzte, ez bakarrik ingurumenean duten eraginagatik, baita kostaldeko eskualdeetan izan dezaketen eragin ekonomiko negatiboagatik ere. Kalkuluen arabera, 10 milioi tona hondakin itsasoratzen dira urtero.

Hala ere, Golkoko uretan plastikoen ugaritasunari buruz dauden ikerketa bakanak itsaso zabalean zentratzen dira batez ere, kostaldeari buruzko informazioa oraindik mugatua den bitartean. Hutsune hori betetzeko, AZTI zentro teknologikoa lau urtez aritu da Bizkaiko golkoko itsas zaborren banaketa espaziala definitzen, eta hainbat arlotan ikertu du, hala nola mikroplastikoen analisian, ibai-inguruneen azterketan, hondakin flotatzaileetan, hondakinen ekoizpenean sektoreka, biodegradazio-prozesuetan eta akuikulturan eta arrantzan.

Mikroplastiko pilaketa handia

AZTIko ikerlariek lortutako emaitzen arabera, Bizkaiko golkoko gune ozeanografiko hau mikroplastikoentzako irteerarik gabeko “kale itsua” da. Ildo horretan, mikroplastikoak aztertutako laginetan dagoen plastiko kopuruaren %93 dira (%28 pisuan), mesoplastikoak %7 (%26) eta makroplastikoak %1 (%46).

Aurkitutako plastikoaren batez besteko ugaritasuna km²-ko 739.395 eta 2.625.271 plastikozko pieza (km²-ko 998 eta 4338 gramoren baliokidea) eta km²-ko 232.227 elementu izan dira batez beste.

Gainera, datuen arabera, Frantziako uretan plastiko gehiago dago, Espainiako kostaldean baino bost aldiz gehiago. “Ikerketa honek erakusten du Bizkaiko golkoko hego-ekialdeko kostaldeko urak plastikoak batzeko puntu beroa dela, eta Mediterraneo itsasoko edo zaborra gehitzeko beste eremu batzuetako mailen antzekoak dituela”, Oihane Cabezas, AZTIko itsas zaborretan adituak ondorioztatu duenez.

Arrantza-sektorea konponbidean inplikatzen da

Miren Argia eta Itsas Belhara arrantza-ontzien laguntza izan du azterketak, Golkoko hego-ekialdeko kostaldeko uretan laginak biltzeko kanpainak egiteko, bai Frantzian, bai Euskadin.

AZTIko zientzialariek gidatu dute ikerketa, eta Cadizeko Itsas Ikerketako Unibertsitate Institutuko (INMAR) eta Sienako Unibertsitateko (Italia) espezialisten laguntza ere izan dute. Horizon 2020 ikerketa eta berrikuntza programaren LIFE LEMA eta JERICO S3 proiektu europarrek finantzatu dute proiektua, eta Eusko Jaurlaritzak kofinantzatu du, eta, aldi berean, ikerketa berriak bultzatu ditu gizartea ikertzen eta sentsibilizatzen jarraitzeko.