• AZTI eta IFREMER zentro teknologikoko ikertzaileak Bilboko itsasadarreko laginak hartzen ari dira gaur, azken bi mendeetako bilakaera geologikoa eta biologikoa erregistratzen duten sedimentuak biltzeko.
  • Paleo-sedimentuetatik ateratako DNAren azterketek ekosistemaren iraganeko egoeraren eta denboran izan duen bilakaeraren ikuspegia emango dute. Horri esker, giza jarduerak industriaurreko arotik gaur arte eremu horretako itsas bizitzan izan duen eragina ulertu ahal izango da.
  • Laginketa-lanak TREC kanpainaren (Europako kostalde osoa lagintzen du) eta BIOcean5D proiektuaren (Europar Batasunak kofinantzatzen du) parte dira.

Bilbo, 2023ko urriaren 5a– AZTI zentro teknologikoak eta IFREMER itsasoa esploratzeko Frantziako ikerketa-institutuak paleo-sedimentuen lagin-bilketa batean parte hartu dute gaur Bilboko itsasadarrean, ekosistemaren egungo egoera eta itsas biodibertsitatean industriaurreko arotik gaur egunera arte izan diren aldaketak aztertzeko.

Ikerketa Europako BIOcean5D ekimenaren parte da. Ekimen horretan, kontinenteko biologia molekular eta zelularreko, itsas biologiako eta sekuentziazioko zentro nagusiek parte hartzen dute, eta itsas biodibertsitatearen esplorazio holistikoa egiteko teknologia-, protokolo- eta eredu-multzo bakarra eraiki nahi dute. Birusetatik hasi eta itsas ugaztunetaraino, egungo egoera diagnostikatzeko eta giza jarduerak eragindako inpaktu historikoa hobeto ulertzea da helburua.

Euskadin egiten den espedizioaren zatian, AZTIko eta IFREMEReko ikertzaileek Bilboko itsasadarra zeharkatuko dute Ekocean itsasontzian, sedimentu-laginak jasotzeko.

Ingurumen DNA, giza jardueraren inpaktua ulertzeko

“Paleo-sedimentuetan dagoen ingurumenen DNA zaharraren analisiak informazio baliotsua ematen du eskualdeko ingurumen- eta geologia-historiari buruz, bai eta hainbat garaitan itsasoan bizi izan ziren organismoei buruz ere. Biltzeko, corer izeneko hodi baten antzeko tresna bat erabiliko da. Horri esker, itsas hondoko sedimentu-laginak lor daitezke, eta, ondoren, geruza bakoitzaren osagai kimikoak, biologikoak eta geologikoak azter daitezke. Azterketa mota hau beste 15 lekutan egingo da Europako 10 herrialdetan” azaldu du Naiara Rodriguez-Ezpeleta AZTIko ikertzaileak.

Gainera, Tara Ocean Foundation itsasontzian, BIOcean5D proiektuko ikertzaileek ur-zutabeko ur-laginak ere jasoko dituzte Bilboko itsasadarrean eta Urdaibain, urriaren 5etik 10era bitartean.

“Uretako litro batzuen ingurumeneko DNAren analisiaren bidez, arrain-espezieen edo beste organismo interesgarri batzuen ugaritasuna eta banaketa zehaztu daiteke. Teknologia honi esker, ur masa batean bizi diren tamaina handiko organismoak identifikatu daitezke hauek ikusi gabe, uretan dauden zelula, ehun edo mukosen formako DNA arrastoak sekuentziatuz” adierazi du AZTIko ikertzaileak.

Euskal kostaldean eta Europa osoan zehar egindako espedizio honetan lortutako laginak BIOcean5D Partzuergoko ikerketa-zentroek aztertuko dituzte, eta horrek ekosistemen ezagutzan aurrera egitea ahalbidetuko du. Zehazki, AZTIk Europako kostaldean biltzen diren laginen espezieen eta osagai biologikoen azterketa gidatuko du, itsas ingurunean bizi diren arrainen, elasmobrankioen (marrazoak eta marrak), ugaztunen eta hegaztien espezieak ezaugarritzeko.

BIOcean 5 D

Europako ekimena

IOcean5D proiektuak, Europar Batasunak kofinantzatuta, 11 herrialdetako 31 kideren ahaleginak batzen ditu itsas ingurunea monitorizatzeko eta modelatzeko metodo estandarizatu batzuk sortzeko, bere 5 dimentsioetan (espazioa, denbora eta giza presioak), ekosistemak eta haien zerbitzuak hobeto ulertzeko egungo testuinguruan.

BIOcean5D-k sortutako ezagutzak TREC (Europako Kostaldeak, ingelesezko sigletan) kanpaina zientifikoa ere elikatuko du. Kanpaina hori 2023ko apiriletik ari da informazioa biltzen Europako kostalde osoan. Guztira, 22 herrialde zeharkatuko ditu: 46 geldialdi eta 120 laginketa-puntu. TRECen harrera estazio desberdinetan EMBRC-ERIC Europako ikerketa-azpiegiturako kideak koordinatzen ari dira Plentziako Itsas Estazioarekin (PiE-UPV/EHU), Bilboko eta Urdaibaiko geldialdia koordinatuz.

Azken berriak

Erlazionatutako berriak